Boşanma davalarında en önemli ve hassas konulardan biri çocukların velayetidir. Çocuk velayeti, çocuğun üstün yararı göz önünde bulundurularak mahkeme tarafından karara bağlanır. Velayet, çocuğun bakımını, eğitimini, sağlığını ve genel gelişimini kapsayan geniş bir sorumluluktur. Peki, çocuk velayeti nasıl belirlenir? Hangi durumlar velayet kararını etkiler? Bu makalede, çocuk velayeti konusundaki hukuki düzenlemeleri ve kriterleri ele alacağız. 

Velayet Nedir? 

Velayet, çocuğun korunması, bakımı, eğitimi ve yetiştirilmesi gibi sorumlulukların anne veya babadan birine verilmesini ifade eder. Türk Medeni Kanunu'na göre velayet hakkı, çocuğun reşit olmasına kadar devam eder. Boşanma sürecinde velayet, çocuğun en iyi şekilde gelişimini sağlayacak ebeveyne verilir. 

Çocuk Velayetinin Belirlenmesinde Temel Kriterler 

Mahkemeler, velayet kararını verirken çocuğun üstün yararını her zaman ön planda tutar. Velayetin belirlenmesinde etkili olan başlıca kriterler şunlardır: 

1. Çocuğun Üstün Yararı 

Velayet kararında çocuğun fiziksel, psikolojik ve sosyal gelişimi göz önünde bulundurulur. Hangi ebeveynin çocuğa daha iyi bir yaşam sunacağına dair değerlendirme yapılır. 

2. Çocuğun Yaşı 

Çocuğun yaşı, velayet kararında önemli bir etkendir. Özellikle 0-6 yaş arasındaki çocukların anne bakımına ihtiyaç duyduğu kabul edilir ve bu nedenle küçük çocukların velayeti genellikle anneye verilir. Ancak annenin çocuğa bakamayacak durumda olması halinde bu durum değişebilir. 

3. Ebeveynlerin Yaşam Koşulları 

Velayet kararında ebeveynlerin ekonomik, sosyal ve fiziksel koşulları detaylı şekilde incelenir. Çocuğun daha iyi şartlarda büyümesi için hangi ebeveynin daha elverişli bir ortam sağlayacağı belirlenir. 

4. Ebeveynlerin Çocuğa Gösterdiği İlgi ve Alaka 

Velayet, çocuğun fiziksel ihtiyaçlarının yanı sıra duygusal gelişimini de göz önünde bulundurur. Mahkeme, ebeveynlerin çocuğa gösterdiği ilgi, bakım ve sevgi düzeyini değerlendirir. Çocuğun hangi ebeveynle daha yakın bir ilişki kurduğu da dikkate alınır. 

5. Çocuğun Görüşü 

Türk Medeni Kanunu'na göre, çocuğun idrak yaşında (genellikle 8 yaş ve üzeri) olması halinde mahkeme, çocuğun görüşünü de alır. Çocuğun hangi ebeveyni tercih ettiği, karar üzerinde etkili olabilir ancak tek başına belirleyici değildir. 

6. Ebeveynlerin Kusurlu Davranışları 

Boşanmaya sebep olan olaylarda, velayet kararını etkileyebilecek kusurlu davranışlar dikkate alınır. Alkol, uyuşturucu bağımlılığı, şiddet, çocuğa karşı ilgisizlik veya ihmal gibi durumlar, velayet hakkının diğer ebeveyne verilmesine neden olabilir. 

Ortak Velayet Nedir? 

Ortak velayet, boşanma sonrasında çocuğun bakım, eğitim ve diğer ihtiyaçlarının anne ve baba tarafından ortak şekilde karşılanmasıdır. Türk hukukunda ortak velayet, tarafların anlaşması ve mahkemenin onayı ile mümkün olmaktadır. Ancak ortak velayet kararında da çocuğun üstün yararı her zaman esas alınır. 

Velayet Hakkının Değiştirilmesi 

Velayet hakkı, boşanma kararıyla birlikte kesinleşse de bazı durumlarda velayet değiştirilebilir. Bu durumlar şunlardır: 

Velayet hakkının değiştirilmesi için mahkemeye başvuruda bulunulması gerekir. Mahkeme, yeni durumları değerlendirerek karar verir. 

Çocukla Kişisel İlişki Kurma Hakkı 

Velayet kendisine verilmeyen ebeveyn, çocukla kişisel ilişki kurma hakkına sahiptir. Mahkeme, bu hakkı düzenlerken çocuğun menfaatlerini ve ebeveynin durumunu göz önünde bulundurur. Bu süreçte çocuğun duygusal durumu, eğitim hayatı ve diğer gelişim alanları korunur. 

Velayet Sürecinde Avukatın Rolü 

Çocuk velayeti davaları, hem hukuki hem de duygusal açıdan zorlayıcı süreçlerdir. Profesyonel bir avukattan destek almak, haklarınızın korunmasını ve sürecin doğru şekilde yürütülmesini sağlar. Özellikle çocuğun üstün yararını korumak adına uzman bir avukatın rehberliği büyük önem taşır. 

Velayet davaları, çocuğun hayatında büyük değişimlere yol açar. Bu nedenle süreçte her adım dikkatlice atılmalı ve çocuğun üstün yararı gözetilmelidir. Hukuki destek alarak, çocuğun geleceğini güvence altına alabilir ve velayet sürecini en doğru şekilde yönetebilirsiniz.